ذکر مهارت ها و دستاوردها در رزومه و انگیزه نامه
فهرست مطالب
ذکر مهارت ها و دستاوردها در رزومه و انگیزه نامه
بدون شک بازتاب و ذکر مهارت ها و دستاوردها در رزومه و انگیزه نامه حرفه‌ای مهمترین کاری است که باید در حین آماده کردن مدارک خود انجام دهید. حتی می‌توان گفت هدف اصلی از رزومه نویسی و تهیه SOP این است که مهارت‌ها و دستاوردهای شما را به کارفرما و یا استاد دانشگاه نشان بدهد.
در نوشته‌های قبلی سایت مدیر پویا در مورد نکات رزومه نویسی صحبت کردیم و گفتیم نامه هدف یا SOP چیست؟ در این نوشته هم در مورد پیدا کردن مهارت‌ها و نقاط قوت و همچنین یادآوری دستاوردهایمان صحبت می‌کنیم. بعد از مطالعه این مطلب می‌توانید با اطمینان در مورد دستاوردها و نقاط قوت خودتان صحبت کنید و آنها را معرفی نمایید.
مهارت‌های خود را کشف کن
با افراد متعددی صحبت کرده‌ام که معتقدند هیچ مهارت خاص و قابل ذکری ندارند. این گروه را عمدتا دانشجویان و تازه فارغ‌التحصیلان تشکیل می‌دهند. بخشی از تصور آنها که به دانشگاه و مدرسه مربوط می‌شود کم و بیش درست است. دانشگاه‌ها در آماده کردن افراد برای ورود به بازار کار چندان موفق نیستند. چرا که بسیاری از مهارت‌های حرفه‌ای و تخصصی در اثر تجربه کردن آنها و با گذر زمان ایجاد می‌شوند. به همین دلیل پیش از آغاز به نوشتن نامه هدف، باید مهارت‌های خود را بشناسید و این توانایی را داشته باشید که آنها را با اطمینان کامل معرفی نمایید.
ممکن است برای بعضی از افراد عجیب باشد اگر فی‌البداهه بگویم بدون شک شما دارای مهارت‌های متعددی هستید که می‌توانند برای استخدام مفید باشند. این مهارت‌ها ارتباطی با دانش و رشته تخصصی ندارند و در دوره‌های کارآموزی، در دانشگاه و یا در محیط کار آموزش داده نمی‌شوند. از مهارت‌های نرم یا قابل انتقال (به انگلیسی: Soft Skills or Transferable Skills) سخن می‌گویم که برای کار با سایر افراد، کار بر روی یک پروژه و یا حتی در انجام کارهای انفرادی مورد نیاز هستند. این مهارت‌ها با انجام فعالیت‌های روزمره کسب می‌شوند. بخشی از این مهارت‌ها که برای ورود به محیط کار و پیشرفت شغلی مفید هستند را مهارت های استخدامی (به انگلیسی: Employability Skills) می‌نامیم.
بیشتر اوقات از مهارت‌هایی که با چشم قابل مشاهده و ارزیابی نیستند غافل می‌شویم و تلاش زیادی برای پرورش آنها نمی‌کنیم. مهارت‌ها معمولاً با معیار و یا نمره سنجیده می‌شوند و بنابراین ضعف آنها را به سرعت احساس کرده و برای تقویت آنها تلاش می‌کنیم. اما مهارت‌های ارتباطی، مهارت در برقراری نظم و برنامه و یا مهارت درک متقابل، توانمندی‌هایی هستند که اغلب افراد از قوت و ضعف آنها در خود بی خبر بوده و در فکر توسعه آنها نیستند.
در کتاب شغلی که زندگیست تکنیکی را برای کشف و فهرست کردن مهارت‌ها و علاقه‌مندی‌ها معرفی کرده‌ام که مطالعه آن برای کشف و ذکر مهارت ها و دستاوردها در رزومه و انگیزه نامه یا SOP کمک کننده است.
مهارت‌های نرم شما
چند زمینه و فعالیت حرفه‌ای، تفریحی و یا ورزشی که تاکنون دنبال کرده‌اید را مرور کنید و به مهارت‌هایی که در طی این فعالیت‌ها در شما پرورش یافته‌اند فکر کنید. این کار را به این دلیل انجام می‌دهیم که بسیاری مواقع متوجه تاثیر غیرمستقیم این فعالیت‌ها بر توسعه مهارت‌های نرم خود نیستیم. پیشتر گفتیم که نام دیگر این مهارت‌ها، مهارت‌های قابل انتقال است؛ یعنی می‌توانیم آنها را همیشه همراه خود داشته باشیم و در موقعیت‌های مختلف حرفه‌ای از آنها بهره‌مند شویم.
امسال با یه رزومه حرفه‌ای
یه شغل خوب پیدا کن!
برای تکمیل بحث، این نکته را هم به یاد داشته باشید:
ممکن است مهارت‌های فنی و تخصصی، شما را تا مرحله دعوت به مصاحبه استخدامی پیش ببرند، اما آن چیزی که از اینجا به بعد موثر است، مهارت‌های نرم و توانایی شما در معرفی خودتان و برقراری ارتباط با طرف مقابل است.
برای این که بدانید چطور مهارت‌های نرم خود را پیدا کنید (کشف کنید)، مثالی را مرور می‌کنیم. در مورد کارشناس فروشی که در یک شرکت بازرگانی مشغول به کار است، اولین وظایفی که به ذهن می‌رسند به صورت مقابل هستند. انجام درست این وظایف نیاز به برخورداری از مهارت‌های نرم دارد که آنها هم در مقابل هر وظیفه ذکر شده اند:
- ارائه پیشنهاد مالی و دریافت و پرداخت وجوه بدون کم و کاست | مهارت مورد نیاز: صداقت
- حضور به موقع در محل کار و تا هر زمان که لازم باشد | مهارت مورد نیاز: مسئولیت‌پذیری
- ایجاد ارتباط و جلب رضایت مشتری. چرا که ایجاد ارتباط موفق با برخی مشتری‌ها واقعا کار سختی است | مهارت مورد نیاز: مهارت‌های ارتباطی
- برقراری ارتباط موثر با سایر پرسنل شرکت | مهارت مورد نیاز: مهارت‌های ارتباطی
به این ترتیب و با تجزیه و تحلیل وظایف یک کارشناس فروش به راحتی می‌توانید مهارت‌های مورد نیاز این شغل را نیز دریابید.
حالا نوبت شماست. یکی از کارهایی که پیش از این تجربه انجام آن را در دانشگاه و یا محل کارتان داشته‌اید در نظر بگیرید و سعی کنید فهرست مهارت‌ها را برای آن تکمیل نمایید. به کارهای دیگری که تاکنون انجام داده‌اید نیز فکر کنید. مثلاً:
- آیا در مدرسه و یا دانشگاه در برگزاری رویدادی همکاری کرده‌اید؟ | مهارت مورد نیاز: کار گروهی
- آیا تاکنون به حل اختلافی که در میان دوستانتان به وجود آمده کمک کرده‌اید؟ | مهارت مورد نیاز: مهارت‌های ارتباطی
- آیا مسئولیت برنامه‌ریزی برای سفر و یا اردوی گروهی را به عهده داشته‌اید؟ | مهارت مورد نیاز: مهارت برنامه‌ریزی
- آیا کاپیتان تیم فوتبالتان بوده‌اید؟ | مهارت مورد نیاز: رهبری، کار گروهی
قدری حوصله کنید و فهرست را برای تمام فعالیت‌هایی که تاکنون انجام داده‌اید تکمیل کنید.
حالا می‌توانید فهرستی از مهارت‌های نرم خود را ارائه دهید:
- مهارت شماره ۱: ……………………………
- مهارت شماره ۲: ……………………………
- مهارت شماره ۳: ……………………………
- مهارت شماره ۴: ……………………………
- مهارت شماره ۵: ……………………………
- و …
انتظار می‌رود فهرست شما شامل مهارت‌هایی مانند جدول زیر باشد:
| ۱. مهارت‌های ارتباطی (به انگلیسی: Interpersonal Skills) | ۶. مهارت یادگیری (به انگلیسی: Learning Capability) |
| ۲. مهارت کار گروهی (به انگلیسی: Teamwork) | ۷. مهارت همدلی و درک متقابل (به انگلیسی: Sympathy) |
| ۳. مهارت مدیریت زمان (به انگلیسی: Time Management) | ۸. مهارت گوش دادن موثر (به انگلیسی: Active Listening) |
| ۴. مهارت حل مساله (به انگلیسی: Problem Solving) | ۹. خلاقیت (به انگلیسی: Creativity) |
| ۵. مهارت برنامه ریزی (به انگلیسی: Organization) | ۱۰. مهارت رهبری (به انگلیسی: Leadership) |
مهارت‌های فنی شما
زمانی که درخواست خود را برای استخدام در یک شغل ارائه می‌دهید، علاوه بر مهارت‌های نرم، مهارت‌های فنی و یا مهارت‌های سخت شما نیز مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. این مهارت‌ها طی فرآیندهای متداول آموزشی، قابل یادگیری هستند. فرآیندهایی از جمله آنچه در دوره‌های دانشگاهی و یا در مدارس فرا می‌گیریم، آموزش‌های کارورزی، انجام کارهای داوطلبانه، کار با دستگاه‌ها و نرم‌افزارها و از این دست. مهارت‌های فنی، اساسی‌ترین و کمینه قابلیت‌هایی هستند که یک کارفرما و یا استاد دانشگاه برای به خدمت‌گیری افراد از آنها انتظار دارد. بنابراین لازم است در حین ذکر مهارت ها و دستاوردها در رزومه و انگیزه نامه به این دسته از مهارت‌ها نیز توجه کنید.
پیشنهاد می‌کنم همین حالا فهرستی از تمام مهارت‌های فنی خود را تهیه نمایید. برای این کار تنها به آنچه در دوران تحصیل فرا گرفته‌اید اکتفا نکرده و فهرست مهارت‌های خود را براساس تمام آنچه در زندگی یاد گرفته‌اید تدوین کنید.
اهمیت مهارت‌ها و توانایی‌های فردی
هرکدام از ما مهارت‌ها و قابلیت‌های فردی منحصر به فرد خود را داریم. به عنوان مثال، توانایی کنار آمدن با افراد، خستگی ناپذیری، پذیرا بودن، اشتیاق، قابل اعتماد بودن و دقت بالا به جزئیات از جمله این توانایی‌ها هستند. استخدام کنندگان و اساتید دانشگاه به دنبال ردپایی از این مهارت‌ها در سوابق افراد می‌گردند. به همین دلیل است که شناختن و ذکر مهارت ها و دستاوردها در رزومه و انگیزه نامه می‌تواند شما را از سایر رقیبانتان متمایز کند.
در قدم بعدی با این دید به مهارت‌های خود نگاه کنید که چگونه می‌توانید به مخاطب نشان بدهید که به آنها تسلط دارید؟ کلید این قسمت نیز پاسخ به این سوال است:
با استفاده از این مهارت‌ها موفق به انجام چه کارهایی شده‌اید و چه دستاوردهایی را داشته‌اید؟ بخش بعدی این نوشته به یافتن و بیان دستاوردها می‌پردازد.
نشان دادن دستاوردها در رزومه و انگیزه نامه
پیشتر گفتم افراد زیادی را می‌شناسم که تصور می‌کنند مهارت خاصی ندارند. در صورتی که آنها در اصل نتوانسته‌اند مهارت‌های نرم خود را به درستی کشف کنند. علاوه بر این، افرادی هم هستند که تصور می‌کنند تاکنون هیچ دستاورد قابل توجهی نداشته‌اند. اگر از آنها بپرسید دستاورد یعنی چه، بلافاصله به قهرمانی و کسب مدال و افتخارات اینچنینی فکر می‌کنند.
- به نظر شما به چه چیزی دستاورد می‌گوییم؟
- آیا کسی را می‌شناسید که دستاورد مهمی داشته باشد؟
- چرا این دستاورد را تحسین می‌کنید؟
- فکر می‌کنید چه دلیلی دارد که باید دستاوردهایمان را بشناسیم؟
توانایی در تشخیص و معرفی دستاوردها، بخش مهمی از نامه هدف و رزومه ما را تشکیل می‌دهد. این امر در مصاحبه استخدامی هم اهمیت فراوانی دارد. زمانی که خود را ارزیابی و تحسین می‌کنید، به سایرین نیز کمک می‌کنید که بتوانند شما را مورد ارزیابی قرار دهند و تحسین کنند.
یک بار دیگر، زمانی را به خاطر بیاورید که یکی از مهارت‌هایی که در بخش قبل فهرست کردید را به کار گرفتید. حتما استفاده از این مهارت به شما کمک کرد که آن کار را به خوبی انجام دهید. حال به این سوال‌ها پاسخ دهید:
برای این که به شما کمک کنم، مثالی از پاسخ هر پرسش را نیز ذکر کرده‌ام.
- کار و یا چالشی که به آن فکر کردید چیست؟
پذیرش مسئولیت کاپیتانی تیم فوتبال مدرسه و ارتقای رتبه تیم از انتهای به ۲ پله بالاتر (یعنی حتی یک دستاورد خیلی کوچک) - چه کاری کردید که به این دستاورد رسیدید؟
برای هر مسابقه استراتژی تدوین کردم و برای ایجاد انگیزه در اعضای تیم تلاش نمودم. - از چه موانعی عبور کردید؟
برخی از اعضای تیم انگیزه خود را از دست داده بودند و به اندازه‌ای که واقعا نیاز بود تلاش نمی‌کردند. - از چه مهارت‌های استفاده کردید؟
رهبری، برنامه‌ریزی، مهارت ارتباطی، کار گروهی، سازماندهی - با سایرین چطور کار کردید؟
از آنها در مورد پیشنهادشان برای تدوین استراتژی هر بازی سوال کردم و همچنین موافقت آنها را برای افزایش تعداد جلسه‌های تمرین جلب کردم. - چه کاری را به بهترین نحو انجام دادید؟
راه‌هایی را پیدا کردم که اعضای تیم را مجاب کنم که به ایده‌های من فکر کنند. - از این تجربه چه چیزهایی آموختید؟
مهم است که راهی را برای ارتباط با سایرین انتخاب کنم که طی آن مطمئن باشم تمام اعضای تیم صحبت‌های من را به طور کامل درک می‌کنند.
به همین ترتیب می‌توانید در مورد تمام دستاوردهای خود اینگونه یادداشت‌های کوتاهی را تهیه کنید:
- مساله را به طور مختصر شرح دهید.
- توضیح مختصری از آنچه انجام دادید را بیان کنید.
- نتایج و دستاوردهای مثبت خود را بیان کنید.
با استفاده از همین فرمول می‌توانید به جای گفتن، مهارت‌های خود را در رزومه‌تان نشان دهید.
آخرین بخش از این مرحله این است که اطلاعاتی که در مورد خودتان جمع‌آوری کرده‌اید را به دانشگاه و رشته‌ای که می‌خواهید در آن وارد شوید و یا موقعیت شغلی مورد نظرتان ارتباط دهید. یعنی با این فرض که موقعیت هدف شما نیازمند مسئولیت پذیری و رهبری تیم است، سعی کنید با مثال‌های واقعی و مرتبط، این مهارت‌ها و دستاوردهای خود را به طور شفاف به طرف مقابل نشان دهید.
پرسش‌های متداول درباره ذکر مهارت ها و دستاوردها در رزومه و انگیزه نامه
معمولاً برای هر موقعیت تحصیلی موجود در دانشگاه‌ها، چندین درخواست کننده وجود دارند که تمامی آنها مدارک لازم برای ورود به آن موقعیت را دارا هستند. پس دانشگاه چگونه باید یکی از کاندیداها را انتخاب کند؟ در این شرایط، بدون شک پذیرفته شدن و یا پذیرفته نشدن یک داوطلب ارتباط با نحوه نگارش و طراحی نامه هدف دارد.
ممکن است که معدل مقطع تحصیلی قبلی شما بالا باشد، اما این امتیاز به تنهایی نمی‌تواند دریافت پذیرش تحصیلی شما را تضمین کند. باید برای معرفی خود و نشان دادن قابلیت‌هایتان یک راه موثر پیدا کنید. بهترین راه این است که مهارت‌ها، دستاوردها و ویژگی‌های شخصیتی خود را به نحوی به هم ارتباط دهید که به دانشگاه نشان دهد که شما دارای همان توانمندی‌هایی هستید که آنها به دنبالش می‌گردند و به این ترتیب شایسته اعتماد آنها هستید.
نامه‌ی هدف شما باید توضیح روشنی در مورد این که «چرا قصد ادامه تحصیل در آن رشته را دارید» ارائه دهد.
ممکن است برای بعضی از افراد عجیب باشد اگر فی‌البداهه بگویم بدون شک شما دارای مهارت‌های متعددی هستید که می‌توانند برای استخدام مفید باشند. این مهارت‌ها ارتباطی با دانش و رشته‌ی تخصصی ندارند و در دوره‌های کارآموزی، در دانشگاه و یا در محیط کار آموزش داده نمی‌شوند. از مهارت‌های نرم یا قابل انتقال (به انگلیسی: Soft Skills or Transferable Skills) سخن می‌گویم که برای کار با سایر افراد، کار بر روی یک پروژه و یا حتی در انجام کارهای انفرادی مورد نیاز هستند. این مهارت‌ها با انجام فعالیت‌های روزمره کسب می‌شوند.
بخشی از مهارت‌های نرم که برای ورود به محیط کار و پیشرفت شغلی مفید هستند را مهارت های استخدامی (به انگلیسی: Employability Skills) می‌نامیم.
این مهارت‌ها طی فرآیندهای متداول آموزشی، قابل یادگیری هستند. فرآیندهایی از جمله آنچه در دوره‌های دانشگاهی و یا در مدارس فرا می‌گیریم، آموزش‌های کارورزی، انجام کارهای داوطلبانه، کار با دستگاه‌ها و نرم‌افزارهای مربوطه، دانش علمی، مکانیک خودرو و از این دست. مهارت‌های فنی، اساسی‌ترین و کمینه‌ترین قابلیت‌هایی هستند که یک کارفرما و یا استاد دانشگاه برای به خدمت‌گیری افراد از آنها انتظار دارد.
بدون شک بازتاب و ذکر مهارت ها و دستاوردها در رزومه و انگیزه نامه حرفه‌ای مهمترین کاری است که باید در حین آماده کردن مدارک خود انجام دهید. حتی می‌توان گفت هدف اصلی از تهیه رزومه و SOP این است که مهارت‌ها و دستاوردهای شما را به کارفرما و یا استاد دانشگاه نشان بدهد. پیش از آغاز به نوشتن نامه هدف باید مهارت‌های خود را بشناسید و این توانایی را داشته باشید که آنها را با اطمینان کامل معرفی نمایید.
